رفتار بیماری بر حسب جنسیت در دوره همه‌گیری کووید۱۹ تغییرات قابل توجهی داشته است. “رفتار بیماری” به کنش های افراد به هنگام احساس بیماری ارجاع دارد که چگونه وضعیت بدنی شان را درک و تفسیر می کنند و برای تسکین و بهبود وضعیت شان به جستجوی کمک بر می آیند.
اگرچه مطالعات مختلف حکایت از آن دارند که تفسیر زنان از وضعیت سلامت شان متفاوت از مردان است و بیشتر از مردان به پزشک یا مراکز بهداشتی درمانی مراجعه می کنند، اما در دوره همه گیری کووید ۱۹ رفتار بیماری زنان و مردان با قبل از آن متفاوت بود.
به نظر می رسد کلیشه های جنسیتی و جامعه پذیری متفاوت زنان و مردان، مهمترین ابزاری است که می تواند این تفاوت را تبیین کند.
در طی جامعه پذیری جنسیتی پسران می آموزند که باید قوی و سالم باشند، در حالیکه چنین انتظاری برای دختران کمتر است.
در واقع سلامت و قدرت جسمی بیشتر یک ارزش و هنجار مردانه است تا زنانه و از این روست که مردان بیشتر مدعی سلامتی و کمتر پذیرای نقش بیمار هستند.
در مقابل به نظر می رسد زنان تفسیر متفاوتی از بیماری دارند و میزان خطر ادراک شده توسط زنان بیشتر است.
این خطر ادراک شده، در زمینه‌ی اجتماعی که انتظار و الزام به سالم و قوی بودن برای زنان کمتر است موجب می‌شود زنان بیشتر از مردان به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنند.
معادله ای که برهم ریخت
در دوره همه‌گیری کروناویروس این معادله به هم ریخت و میزان خطر ادراک شده بیماری در میان مردان نیز افزایش یافت، به طوری که میزان مراجعه مردان به مراکز بهداشتی و درمانی به طور چشمگیری بیشتر شد.
رجوع به آمار نشان می دهد که این خطر ادراک شده، بی پایه و اساس نبوده، چنانکه گزارشی از سازمان بهداشت جهانی نشان می‌‌دهد که میزان مرگ‌و‌میر در مردان حدوداً ۵۸ درصد و بیشتر از زنان برآورد شده و در ایران نیز فراوانی مرگ‌و‌میر مردان ۵۶.۹ درصد بوده است.
اهمیت تغییر رفتارها
اهمیت چنین تغییری در رفتار بیماری مردان و افزایش مراجعه آنها در دوره همه‌گیری کروناویروس این است که اولاً اگر چنین تغییر رفتاری پایدار بماند در آینده به حفظ سلامت و طول عمر مردان کمک می‌کند؛ ثانیاً اعتبار نظریات ذات‌گرایانه که محملی برای توجیه و تثبیت تبعیض های مبتنی بر تفاوت های دو جنس هستند را به چالش می‌کشد.
بر این مبنا رفتار بیماری زنان و مردان پدیده‌ای کاملاً اجتماعی و مبتنی بر جامعه‌پذیری و هنجارها و الزاماتی است که بر زنان و مردان تحمیل می شود و نه لزوماً تفاوت‌های بیولوژیک و ذاتی آنها.
منبع: مجله فرهنگی تحلیلی گاه
