به مناسبت روز قلم 1403 ؛ نقش و اهمیت قلم در فرهنگ و تمدن + تاریخچه
۱۴ تیر در تقویم ایران روز قلم نامگذاری شده و در افق فرهنگ و ادبیات ایران کشوری که گذشتهای طلایی در فرهنگ و ادب پارسی دارد.
وقت صبح- عطیه قره داغی؛ قطعا جایگاه این روز برای همگان خصوصا اصحاب فرهنگ و نویسندگان ویژه است.
در قرآن کریم نیز به قلم و آنچه مینویسد سوگند یاد شده (ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ ، آیه 1 سوره القلم).
ضمن تبریک به مناسبت این روز مقدس، قصد داریم یادی کنیم از ابزاری که به بشر اجازه داده تا افکار خود را به رشته تحریر درآورده و مکتوب کند؛ در ادامه از تاریخچهی این نامگذاری در ایران سخن خواهیم گفت.
قلم نه تنها یک ابزار نوشتاری؛ بلکه نمادی از توانایی انسان برای ارتباط، انتقال دانش، و ایجاد هنرهای زیباست. از گذشته، نویسندگان و شاعران ایرانی از قلم به عنوان یک شریان اصلی، به منظور انتقال اندیشهها، احساسات، فرهنگ و دانش به نسلهای آینده استفاده میکردند.
بنابراین، این روز به عنوان یک فرصت برای تجدید نظر در خدمت به اهمیت قلم و نوشتار میان مردم و علاقهمندان به ادبیات و فرهنگ همواره مطرح است.
معمولا در این روز نشستها، نمایشگاهها، کارگاهها و جشنوارههایی برگزار میشود که امکان بررسی و ترویج فرهنگ نوشتاری، ادبی و هنر را فراهم میکند.
تاریخچه نامگذاری روز قلم
آیا میدانستید ریشهی نامگذاری روز قلم در تیر ماه، مربوط به جشن تیرگان و سیارهی عطارد (تیر) است؟
۱۳ تیر ماه یعنی امروز مصادف با جشن تیرگان است و هوشنگ از پادشاهان پیشدادی، در این روز کاتبان را گرد هم آورد، به رسمیت شناخت و ارزش آنان را گرامی داشت.
از طرفی سیارهی عطارد به کاتب ستارگان معروف است؛ چنانکه حافظ شیرازی سروده: " ای که انشاء عطارد صفت شوکت توست... " . همچنین شب سیزدهم تیر ماه، به نام سیرهی عطارد و در گذشته شب تیر نامیده شده است.
در نهایت در سال ۱۳۸۱ خورشیدی روز ۱۴ تیر ماه را به دلیل نزدیکی به آیینهای باستانی و ایرانی، به عنوان روز قلم انتخاب و نامگذاری شد.
در آخر من و سایر همکاران تحریهی وقت صبح، این روز را به همهی نویسندگان، منتقدان، مترجمان و پژوهشگران تبریک گفته و تلاش آنان را برای اعتلای ارزشهای فرهنگی ارج مینهیم.