به گزارش وقت صبح به نقل از روزیاتو؛ سریال جیران جدیدترین اثر حسن فتحی که ماه هاست پخش آن از شبکه نمایش خانگی آغاز شده و فراز و نشیب های زیادی داشته است، سریالی که به سرعت بینندگان زیادی پیدا کرد. اما برای بسیاری از دنبال کنندگان این عاشقانه ی تاریخی این سؤال مطرح شده که آیا این سریال داستان واقعی جیران است؟
داستان جیران در واقعیت چیست و شخصیت جیران زاییده ی تخیل نویسندگان آن است یا واقعاً وجود داشته و آنطور که در سریال می بینیم قلب ناصرالدین شاه قاجار را به تسخیر خود درآورد و به سوگلی حرمسرای او بدل شده است؟
بیشتر بخوانید: سریال “جیران” با این صحنه سروصدای زیادی به پا کرد! / ویدئو
در مورد داستان واقعی سریال جیران باید گفت که شخصیت جیران یا همان خدیجه تجریشی و ماجرای ازدواجش با ناصرالدین شاه واقعی است اما روایات مختلفی درباره ی جزئیات زندگی او وجود دارد که نمی توان با اطمینان درباره ی صحت آن ها نظر داد.
گرچه عکس هایی منتسب به جیران واقعی در فضای مجازی انتشار یافته، حقیقت آن است که جز نقاشی از جیران که به دست ناصرالدین شاه ترسیم شده، تصویر موثقی از جیران واقعی وجود ندارد و چیز زیادی در مورد جیران خاتون واقعی نمی دانیم. اما داستان جیران در واقعیت چیست؟
ناصرالدین شاه پس از کشیدن این نقاشی در حاشیه ی آن نوشته است: «۱۲۶۵، جیران هم بود، خاتون جان هم بود، غلامحسین خان هم تازه از عزای مادرش آمده بود با شال خلعتی کشیده.»
جیران خاتون واقعی
جیران خاتون واقعی دختری به نام خدیجه تجریشی دختر باغبان و نجاری به نام محمدعلی تجریشی از اهالی قریه کوهسار تجریش در نزدیکی شمیران تهران بود.
جیران خاتون واقعی پس از آنکه به همسری ناصرالدین شاه قاجار درآمد به دلیل چشمان بزرگش از سوی شاه، جیران لقب گرفت. جیران واژه ای ترکی و به معنای غزال (آهو) است.
پس از ازدواج جیران با ناصرالدین شاه، برادران و پدر وی به سرعت صاحب شغل و مقامی در دربار شدند. محمدعلی تجریشی به حکومت قریه تجریش منصوب شد و برادر جیران، اسدالله خان در زمره فراشان خلوت شاه درآمد و بعدها که بر میزان محبوبیت خواهرش افزوده شد، به پیشخدمتی خاصه ارتقاء یافت.
ماجرای آشنایی ناصرالدین شاه و جیران
در داستان واقعی جیران ، در مورد نحوه ی آشنایی ناصرالدین شاه و جیران روایات مختلفی وجود دارد.
در کتاب اعلم السلطنه (تقی دانشور) در مورد داستان واقعی جیران و نحوه ی ملاقات ناصرالدین شاه با جیران چنین آمده است: «جیران ابتدا به جهت فراگرفتن رقص و آواز به حرمسرای شاهی آورده شد و نخستین بار ناصرالدین شاه او را اندکی پس از قتل امیرکبیر در جمع ملازمان مهدعلیا دید و همان جا به او دل بست.»
داستان واقعی جیران
در روایت دیگری مونس الدوله که ندیمه و کنیز انیس الدوله (همسر و سوگلی ناصرالدین شاه بعد از جیران) اولین دیدار ناصرالدین شاه و جیران واقعی را اینگونه شرح می دهد:
«شاه که در حین تفرج، زیر درخت توتی به جمعی از دختران که جیران نیز میان آن ها بود برخورده بود، فریفته ی چشمان درشت و سیاه او شد و ملازمان خود را فرستاد تا از نام و نشانش سؤال کنند و پدرش را بیابند.
ناصرالدین شاه آنقدر آنجا منتظر ایستاد تا خواجه ها و پیشخدمت ها آمدند و خبر آوردند که اسم او خدیجه است و اسم پدرش هم میرزا محمدعلی.
دیگر کار تمام بود و به حکم قبله عالم، جیران را از درخت پائین آوردند و پیش خانم های اندرون بردند. رختش را عوض کردند، حمامش بردند و ملاباشی او را نود و نه سال برای ناصرالدین شاه صیغه کرد.»
سرگذشت جیران در واقعیت
داستان واقعی جیران را نمی توان با اطمینان روایت کرد اما در مورد جیران خاتون واقعی گفته می شود که با اینکه جیران در خانواده ای کاملاً معمولی و روستایی بزرگ شده بود، اما روحیه ای جسور، کنجکاو و بلندپرواز داشت.
از ویژگی های شخصیتی ذکر شده درباره جیران می توان به علاقه ی بی‌حد و حصر او به سوارکاری اشاره کرد.
در آن سال ها که عمده ی زنان به کارهای خانه مشغول بودند و سوارکاری و شکار برای دختران چندان رواج نداشت، خدیجه تجریشی مدام به اسب سواری می رفت. و نقل است که لباس و چکمه مردانه می پوشید و روبنده‌اش را به گرد سر می پیچید و بسیار چالاک اسب سواری می‌کرد و به شکار می‌پرداخت.
یاکوب پولاک، پزشک مخصوص ناصرالدین شاه در کتاب خاطراتش درباره ویژگی های ظاهری جیران می نویسد: «او نه زیبایی خاصی داشت و نه لطف و ملاحتی، و بر گونه ی چپ هم سالکی بزرگ داشت. با وجود همه ی این ها بر شاه نفوذ بسیاری پیدا کرد و مردم این نفوذ را در اثر سحر و جادو می دانستند.»
