نام خیابانی در منطقه دو تهران، یکشنبه،۳۰ آذر، به نام محمدرضا شجریان ثبت شد.
بعد از گذشت دو سال از مصوبه تغییر نام تعدادی از خیابانهای تهران به اسم محمدرضا شجریان و چند چهره علمی و فرهنگی کشور سرانجام یکشنبه، ۳۰ آذر، درحالیکه شجریان دیگر در بین ما نیست، خیابان فلامک واقع در منطقه دو تهران به اسم او تغییر نام داد.
این اتفاق در حالی صورت گرفت که ابلاغ مصوبه شورای شهر برای نامگذاری خیابانی به نام محمدرضا شجریان در اواخر آبان انجام شده بود.
27 فروردین 99 اعضای شورای شهر تهران در جریان رسیدگی به نامگذاری و تغییر نام معابر و خیابانهای شهر تهران، به تغییر نام خیابانها به نام شاعران شهر تهران رأی مثبت دادند که در میان آنها نام شاعرانی مانند سپانلو، فروغ فرخزاد و منوچهر آتشی دیده میشد.
مصوبهای که تاکنون هنوز اجرا نشده است. در هفتههای منتهی به درگذشت محمدرضا شجریان نیز کمیته نامگذاری شورای شهر تهران تلاش کرد نام محمدرضا شجریان را براساس مصوبه شورای شهر روی خیابان فلامک بگذارد؛
اما مخالفت فرماندار تهران از یک سو و همچنین نامه محرمانه محسن هاشمی به حناچی درباره صبرکردن درباره این نامگذاری، این اتفاق را تا روز یکشنبه میسر نکرد.
محمدجواد حقشناس، رئیس کمیسیون فرهنگی-اجتماعی شورای شهر، در گفتوگو با «شرق»، درباره روند نامگذاریها و حواشی کمیته نامگذاری شورای شهر توضیحاتی ارائه داد.
او با بیان اینکه نگاه ما به مقوله نام و نامگذاری، توجه به یک سرمایه مهم و یک منبع مهم فرهنگی است، گفت: اما متأسفانه در تمام این سالها از این منبع غفلت شده بود.
نامگذاری به عرف و ارزش های جامعه برمی گردد.
حق شناس افزود: شاید یکی از مباحثی که در شهرها باید به آن به لحاظ نشانهگذاری پرداخت، موضوع یکهبودن نام گذرها در شهرهاست که امروز بهعنوان نکته استاندارد و مورد قبول همه نظامهای مدیریت شهری، در جهان مطرح است و سعی میشود به آن توجه شود.
او با اشاره به اینکه شورای شهر به دنبال ساماندهی این مشکل بود، افزود: در چنین شرایطی کسی به صورت جدی به این مشکل فکر نکرده بود، مشکلی که زودتر باید به آن پرداخته میشد. اما وجه دوم و مهم بحث نامگذاریها به نشانهها و به عرف و سنن و ارزشهای یک جامعه برمیگردد.
وقتی که در جامعهای فردی فداکاری و ازخودگذشتگی میکند و برای ارزشهایی مثل وطن، میهن، سرزمین و امنیت مردم جانش را فدا میکند و به مقام شهادت میرسد، اینجا یکی از انتظارات جامعه ماندگاری نام شهید و عنوان اوست تا او را تکریم کند.
رئیس کمیسیون فرهنگی-اجتماعی شورای شهر در ادامه با بیان اینکه برخی نامهای بزرگ ایرانی در حال تصاحبشدن از سوی دیگر کشورها هستند افزود: «حتی برخی از این نامها در کشورهای دیگر مدعی دارند و و آنها میکوشند در یونسکو این شخصیتها را از آن خود کنند.
شما اگر نگاهی کنید میبینید در دهههای اخیر تلاشهای زیادی شده که برخی شخصیتهای فرهنگی ایران را از آنِ خودشان بکنند.
کاری که جمهوری آذربایجان برای نظامی گنجوی میکند یا ترکیه برای مولوی انجام میدهد. در کشورهای عربی میبینیم تلاشهایی برای تصاحب ابنسینا در حال انجام است.
اینجا یکی از رویکردها این است که نام این اشخاص را که جایگاه ایران را در قله ادبیات، فلسفه، علم و دانش ارتقا بخشیدهاند، روی معابر شهر بنشانیم.
حقشناس گفت: ما وقتی از این مناظر ورود میکنیم، میبینیم وقتی نامی در کمیسیون نامگذاری مطرح میشود. انتظار این است که با تمام سلایقی که در جامعه با آن روبهرو هستیم درباره آن نام تصمیم بگیریم.
او در پاسخ به این سؤال که چرا روند نامگذاری خیابانی به نام استاد شجریان اینقدر طول کشید گفت: تصمیم به نامگذاری خیابانی به نام محمدرضا شجریان نیز در همین راستا بود.
نسل بعد انقلاب با صدای استاد زندگی کرده اند.
ایشان شخصیتی ویژه هستند و چهره ممتازی مثل استاد شفیعیکدکنی وقتی میخواهند درباره شجریان حرف بزنند، میگویند من کوچکتر از آن هستم که بخواهم راجع به هنر شجریان بگویم؛ اما شجریان جایگاهش در موسیقی، شبیه به جایگاه حافظ در شعر است.
هر 500 سال یک بار چنین شخصیتی بروز و ظهور پیدا میکند. اصل تصمیمگرفتن دراینباره یک داستان است؛ اما وقتی شجریان چنین چارچوبی دارد، مسئله خاصتر میشود.
نسل بعد از انقلاب با او زندگی کردهاند و تصنیفهای او بخشی از حافظه تاریخی مردم ایران بوده. در چنین شرایطی مردم شهر از نمایندگان خود در شورا انتظار دارند که به این مهم توجه کنند و نمایندگان مردم نمیتوانند به این خواسته بیتوجه باشند؛
اما معضل ما زاویهای بود که شکل گرفت و میتوانست مدیریت شود تا به اینجا نرسیم. بعد از حوادث اواخر دهه 80، این زاویه بین شجریان و فضایی که در قدرت سیاسی متمرکز بودند، ایجاد فاصله کرد و ما شاهد حذف ربنا از صداوسیما بودیم؛ کاری که با اقبال عمومی مواجه نشد.
تلاش شورا، بهنوعی تلاش برای احیا و ترمیم این رابطه بود. ترمیمی که میتوانست آنقدر آسیبزننده نباشد. به نظر من برداشت خوبی از این مصوبه شورا نشد و آنگونه که دوستان باور داشتند، برخلاف آن چیزی بود که انتظار میرفت.
بههرحال این کار طول کشید و تازه دیروز نام استاد شجریان بر خیابان فلامک در منطقه 2 نشست. ما امروز شاهدیم خیلیها اشاره کردند که این اتفاق نوشدارو بعد از مرگ سهراب بود.
حقشناس در پایان درباره نامگذاریهای دیگر مثل نامگذاری خیابانی به نام فروغ فرخزاد نیز تصریح کرد: اکثر قریب به اتفاق نامگذاریها انجام شده و چند مورد محل همین بحث و سوءتفاهم است که درباره آقای شجریان هم بود. ما امیدواریم که زودتر حل شود و این یکی، دو مورد استثنائی هم به نتیجه برسد.
منبع: شرق