به گزارش وقت صبح به نقل از ایسنا؛ سفر دوشنبه پادشاه اردن به مصر برای حضور در نشست سه جانبه با رئیس جمهوری این کشور و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اتفاقی را برای اولین بار در این کشور رقم زد و یک شاهزاده ۱۸ ساله برای اولین بار جانشین پدر شد.
شبکه سعودی العربیه در این باره اعلام کرد: پنج ساعت تاریخی که شاهزاده هاشم برای اولین بار در زندگی خود آن را به عنوان جانشین پادشاه سپری کرد.
اخبار و تصاویر شاهزاده هاشم، پسر عبدالله دوم، پادشاه اردن در حال ادای سوگند برای جانشینی پادشاه در حضور کابینه، پس از سفر وی به مصر توجه افکار عمومی در اردن را به شدت به خود جلب کرده است و آنها را بر آن داشته تا به معرفی این شاهزاده جوان و ساز و کار قانونی انتخاب جانشین پادشاه بپردازند.
شاهزاده هاشم کیست؟
شاهزاده هاشم ۳۰ ژانویه ۲۰۰۵ متولد شد. وی دومین پسر عبدالله دوم و ملکه رانیا است.
شاهزاده هاشم چند ماه پیش، پس از اتمام دبیرستان از مدرسه آکادمی «کینگز» در مادبا فارغ‌التحصیل شد.
ساز و کار انتصاب جانشین پادشاه
«نوفان العجارمه»، حقوقدان قانون اساسی و وزیر سابق اردن، در اظهاراتی به العربیه گفت: ماده ۲۸/ط قانون اساسی اردن تصریح میکند که اگر پادشاه قصد خروج از کشور را داشته باشد، قبل از خروج به دستور پادشاه جانشین یا هیات جانشینی تعیین می‌شود تا در دوره غیبت از اختیاراتش استفاده کند.
وی تصریح کرد: در همین ماده آمده است که نماینده و یا هیات نماینده پادشاه باید شرایطی را که در دستور مربوطه در نظر گرفته شده است، رعایت کند و اگر غیبت پادشاه بیش از چهار ماه طول بکشد از مجلس الامه (پارلمان) خواسته می‌شود تا موضوع را بررسی کند.
پادشاه اردن میتواند بدون نیاز به مدت زمان مشخصی برای غیبت پادشاه، برای خود جانشینی را تعیین کند.
به گفته این کارشناس، طبق ماده ۲۹ قانون اساسی اردن، جانشین پادشاه باید در مقابل هیات وزیران برای حفظ قانون اساسی و وفاداری به میهن و ملت، سوگند یاد کند.
طبق بند “ل” همین ماده «سن جانشین یا نماینده پادشاه و یا عضو هیات جانشینی نباید کمتر از ۳۰ سال قمری باشد، اما اگر فرد جانشین یکی از خویشاوندان ذکور پادشاه باشد در صورت داشتن ۱۸ سال تمام میتواند در چنین سمتی سوگند یاد کند. به عبارت بهتر؛ پادشاه حق دارد از خارج از خاندان حاکم، به شرط تکمیل سن ۳۰ سال قمری، برای خود جانشین انتخاب کند اما اگر این فرد از داخل خانواده سلطنتی باشد صرفا شرط ۱۸ سال کفایت میکند؛ موضوعی که درباره شاهزاده هاشم اتفاق افتاده است.
جانشین چه اختیاراتی دارد؟
العجارمه در این باره می‌گوید: در متن قانون اساسی اختیارات جانشین در مدت غیبت پادشاه از وطن مشخص نشده است و تعیین این اختیارات در متن اصل ماده ۲۸/ط به عهده پادشاه گذاشته شده است که می‌گوید: «جانشین و یا هیات جانشین باید هر شرایطی را که در فرمان پادشاه گنجانده شود در نظر مد نظر قرار دهد.»
این بدان معناست که پادشاه اردن در مدتی که در خارج از کشور است، حق دارد جانشینش را از برخی از اختیارات قانونی خود معاف کند.
طبق توضیح العجارمه و با استناد به فرمانهای پادشاه برای جانشینانش در دوره گذشته می‌توان گفت که به طور کلی پادشاه به جانشینش اختیار می‌دهد تا از تمامی حق و حقوق پادشاهی به جز اصلاح و یا تغییر قانون اساسی و اختیارات پادشاه طبق ماده ۱/۳۳ و ماده ۳۵ قانون اساسی برخوردار باشد.
این دو ماده مربوط به حق پادشاه برای اعلان جنگ، انعقاد صلح و انعقاد معاهدات و قراردادها و حق او در انتصاب و عزل نخست‌وزیر و وزیران و پذیرش استعفای آنهاست.
این بدان معناست که جانشین در غیاب پادشاه حق انجام کلیه وظایف تاج و تخت بجز انجام هرگونه اصلاح قانون اساسی، اعلان جنگ، صلح، انعقاد معاهدات و قراردادها، انتصاب و عزل نخست وزیر و وزرا و قبول استعفای آنان را دارد.
