چطور برخی فیزیکدان‌ها معتقدند جهان 2 بعدی است؟

وقت صبح – رودابه منوچهری، پژوهشگر فیزیک کوانتم؛ شاید برایتان مثل روز روشن باشد که جهان سه بعدی است و اگر کسی ادعا کند دنیای ما فقط دو بعد دارد به دیوانگی متهم شود اما چرا برخی چنین بحثی را مطرح کرده اند؟

 اولین بار زمانی نظریه جهان دوبعدی جدی تر مورد بحث قرار گرفت که استیوِن ویلیام هاوکینگ مساله 2 بعدی بودن سیاه چاله ها را روشن تر کرد.

نقطه مبدا فرضیه ی او آنجا بود که فهمید اطلاعاتی که وارد سیاه چاله می‌شوند تنها در دو بعد ممکن است ذخیره شوند و این نشان می دهد اطلاعات هولوگرام است؛ یعنی حجمش خیلی بیشتر از فضایی است که واقعا اشغال می‌کند.

به عنوان مثال یک هارد 500 گیگا بایتی معمولا 3.5 و 5.5 اینچ است ولی می‌تواند اطلاعات و نقشه کل کره زمین را در خودش ذخیره داشته باشد و نیمی از آن هم خالی بماند.

حجم اطلاعاتی که مغز انسان می‌تواند در خودش ذخیره کند هم چنین ماجرایی دارد.

از این رو جهان 2 بعدی تعبیرهای متفاوتی مثل جهان هولوگرافیک صورت گرفته است.

یکی از مشاهدات جالب هاوکینگ این بود که دید وقتی دو نوترینو که اطلاعات همدیگر را دارند به سیاهچاله نزدیک می شوند، یکی از آنها به سیاهچاله سقوط می‌کند و دیگری که فرار می کند اطلاعات دیگری را از دست می‌دهد.

زندگی سه بعدی در جهان دو بعدی؟

اما چطور ما در جهان 2 بعدی زندگی می‌کنیم در حالی که جهان 3 بعدی است؟

طبق نظریه هولوگرافیک آن بعد سوم اضافی که ما می‌بینیم در واقع ساخته مغز ماست و یا به عبارتی دیگر جهان ما یک نمایش 3 بعدی از جهان دوبعدی دیگر است.

در واقع برخی از فیزیکدان‌ها بر این باورند که تمام چیزی که ما از مکان و زمین و ستارگان و گرانش درک می‌کنیم فقط تجلی، تابش یا بازنمایی واقعیت عمیق تری است که در ابعاد کمتری یا همان 2 بعد وجود دارند.

به بیان دیگر واقعیت ما یک توهم است و آنچه که ما به عنوان فضا و زمان و گرانش درک می‌کنیم، فقط جلوه‌هایی از واقعیت عمیق‌تری هستند که در ابعاد کمتری وجود دارد و جهان ما به معنای واقعی کلمه، یک هولوگرام است.

 البته برخی فیزیکدان‌ها این نظریه را به سمت جهان 1 بعدی (مثل خط) و حتی به جهان صفر بعدی تعبیر می‌کنند؛ مثلا شاید شنیده باشید که ایلان ماسک اعتقاد دارد جهان ما وجود ندارد و ما در بازی کامپیوتری یه سری موجود دیگر زندگی می‌کنیم!

 یا حتی این فرض مطرح شده که ممکن است جهان ما وجود خارجی نداشته باشد و فقط در ذهن ما در حال شکل گیری است؛ حالا اگر مغز را یک ابژه (جنس) صفر بعدی در نظر بگیرید می‌توان گفت جهان ما صفر بعدی است.

اگر بخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که «جهان خواب و رویای ما چند بعدی است؟» از نظر ذهنی فرض بالا بیشتر برای ما ملموس می‌شود.

جهان درون خواب فیلم معروف "تلقین" کریستوفر نولان چند بعدی می‌توانست باشد؟

در این فیلم جهانی که وجود ندارد صرفا با توانایی ذهنی یک معمار تجلی پیدا می‌کند. اگر چنین چیزی امکان پذیر باشد آیا می‌توانیم قبول کنیم که یه جهان هم به همین شکل فقط حاوی اطلاعات است؟

آیا با این فرضیات می توان کسانی را که می‌گویند «زمین صاف است» کمی جدی گرفت؟

در پایان قابل ذکر است تمامی مورادی که بررسی کردیم فرضیه هستند و صرفا بابت آشنا شدن با دیدگاه های مختلف بررسی شد.

ممکن است همه این فرضیات و نظریاتی که حتی گاهی یکدیگر را با قدرت نقض می‌کنند روزی در یک نظریه جامع جمع شوند و متغیری که در این بین گم شده بتواند مساله را حل کند.

شما هم می‌توانید در قسمت دیدگاه‌های مطلب، نظرات خود را در این مورد بنویسید.

رودابه منوچهری