همه آنچه تاکنون در مذاکرات وین گذشته است
کارشناس مسائل بین الملل بیان کرد: علیرغم اینکه طرف اروپایی بر پیشرفت در مذاکرات اذعان کرده‌اند، اما ایران هنوز نظر مثبت خود برای تمدید توافق با آژانس را اعلام نکرده است.
به گزارش وقت صبح به نقل از فرارو، آلمان، انگلیس و فرانسه در بیانیه‌ای اعلام کردند که مذاکرات هسته‌ای درخصوص برجام به پیشرفت‌های ملموسی رسیده‌اند، اما رسیدن به موفقیت تضمینی نداشته و همچنان مشکلات سختی باید حل شوند. دیپلمات‌های ارشد این سه کشور تاکید کردند که «حیاتی است ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راهی برای تداوم نظارت آژانس بر فعالیت‌های ایران پیدا کنند».
در این بیانیه آمده است: دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تلاش‌هایمان جهت احیای برجام ضروری است چراکه بدون آن توافق نمی‌تواند اجرا شود.
سید عباس عراقچی مذاکرات کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در گفتگو‌های وین پس از پایان دور چهارم این رایزنی‌ها، تاکید کرد: اکنون زمان آن است که آمریکا تصمیمات سخت خود را درخصوص بازگشت به برجام و ازسرگیری اجرای کامل تعهداتش بگیرد و تمام تحریم‌ها را لغو کند.
عراقچی که با شبکه ان. اچ. کی گفتگو می‌کرد در ادامه اظهار داشت: ما وین را با این امید ترک کردیم که هفته آینده کار خود را در اینجا از سر بگیریم و بتوانیم به نتیجه برسیم. دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به سوالی درباره تمدید توافق ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی درخصوص بازرسی‌ها که پیشتر در ماه فوریه حاصل شده بود، گفت که تهران بعدا در این باره تصمیم گیری خواهد کرد.
عراقچی با بیان این که «در مورد موضوعات باقیمانده، هیات‌ها برای انجام آخرین مشورت‌ها به پایتخت‌های خود مراجعه می‌کنند» اظهار داشت: ما موفق شدیم در طول این دو هفته به مقدار زیادی کار را به پیش ببریم و الان می‌توانیم بگوییم که به چارچوب یک توافق رسیده‌ایم. به ساختار توافق دست پیدا کرده‌ایم و متن اصلی توافق و ضمیمه‌هایی که خواهد داشت مشخص شده است. البته مذاکرات در مورد متن به پایان نرسیده و درخصوص بسیاری از بند‌های توافق، هنوز در حال مذاکره هستیم.
مذاکرات به نقطه نهایی خود نزدیک شد
حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه بیانیه اخیر وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس نشان‌دهنده آن است پیشرفت قابل محسوسی در مذاکرات صورت گرفته است، اظهار داشت: بر پایه این بیانیه طرف‌های اروپایی، روسیه و چین خواستار تمدید توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد ادامه بازرسی‌ها و نظارت بر روی فعالیت هسته‌ای ایران شدند.
بر این اساس بود که آقای عراقچی اعلام کرد طرف‌های برجامی برای مذاکره و مشورت به پایتخت‌های خود باز می‌گردند.
وی افزود: علیرغم اینکه طرف اروپایی بر پیشرفت در مذاکرات اذعان کرده‌اند، اما معلوم است که ایران هنوز نظر مثبت خود برای تمدید توافق با آژانس را اعلام نکرده. برای همین موضوع نیز است که آقای عراقچی به کشور باز می‌گردد تا با مقامات ارشد نظام در این مورد گفتگو کرده و به نوعی کسب تکلیف کند، اما به نظر می‌رسد که به احتمال زیاد ایران با تمدید این توافق موافقت خواهد کرد.
بهشتی‌پور اضافه کرد: نظارت و کنترل‌های آژانس خیلی بیشتر از تعهداتی است که ما در قبال پروتکل الحاقی پذیرفتیم، از سوی دیگر با توجه به این که فعالیت هسته‌ای ایران کاملاً صلح‌آمیز شفاف است و چیز مخفی وجود ندارند، این بازرسی‌ها هیچ ضربه‌ای به امنیت ملی کشورمان وارد نمی‌کند، بنابراین به احتمال زیاد توافق ایران و آژانس ابرای سه ماه دیگر تمدید خواهد شد.
بیشتر بخوانید: خبرهای خوش از مذاکرات وین
به لغو تحریم‌ها نیاز داریم
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: با توجه به وضعیت اقتصادی کشورمان ما به لغو تحریم‌ها نیاز داریم و از سوی دیگر اگر شرایط فراهم شود که دولت آینده با حجم تحریم‌های بسیار کمتری مواجه شود، در همین ابتدای کار با دردسر کمتری روبرو خواهد شد. بنابراین حیاتی است که برای لغو تحریم‌ها و همچنین بازگشت آمریکا به برجام به توافق نهایی دست پیدا کنیم هرچند که ممکن است این امر زمانبر باشد، اما در نهایت می‌توان احیای برجام صورت خواهد گرفت.
وی با تاکید بر اینکه در داخل نمایندگان مجلس اعلام کردند که آمریکا باید کل تحریم‌ها را بردارد یا ایران به تعهدات خود عمل نمی‌کند، یادآور شد: این که کل تحریم‌ها برداشته شود خیلی خوب است و مردم نیز از این موضوع استقبال می‌کنند، اما آنچه که ما می‌خواهیم یک بحث است و آنچه که در قالب مذاکره صورت می‌گیرد بحث دیگر.
اگر قرار باشد در مذاکرات بین المللی هر طرفی هر چیزی که می‌خواهد را به دست بیاورد، مذاکره به نتیجه نمی‌رسد، مذاکره انجام می‌شود تا دو طرف در یک مسیر و چارچوب قرار گیرند تا به یک نقطه اشتراک دست پیدا کند، از سوی دیگر اینکه آمریکا کل تحریم‌هایی که از ابتدا تاکنون علیه ایران وضع کرده است را نه می‌تواند و نه می‌خواهد که یکجا لغو کند.
بهشتی‌پور بیان کرد: به عبارت دیگر آمریکا از تحریم‌ها به عنوان یک اهرم فشار علیه کشورمان استفاده خواهد کرد و تمامی تحریم‌هایی که وجود دارد را برنخواهد داشت، برخی از تحریم‌ها نیز از سوی کنگره اعمال شده و رئیس‌جمهور آمریکا تنها توان تعلیق آن‌ها را دارد نه اینکه به کلی آن‌ها را لغو کند، بنابراین چنین موضوعی در مذاکرات نمی‌تواند رخ دهد.
اما نکته مهم این است که در مذاکرات برجام تحریم‌هایی که آمریکا قبول کرده آن را رفع کند، تحریم‌های اصلی را شامل می‌شود که اقتصاد ما را بسیار زمینگیر کرده، تحریم فروش نفت، تحریم بانک مرکزی، کشتیرانی فلزات اساسی و…، به عبارت دیگر اگر این تحریم‌ها برداشته شوند بسیاری از مشکلات ما در حوزه اقتصادی هم برطرف خواهد شد.
fatf هم باید به تصویب برسد تا کار کامل شود
همچنین در صادرات و واردات کالا نیز دیگر مشکل نقل و انتقال نخواهیم داشت و برای بیمه کردن کشت‌های خود همینطور، اما در این زمینه مسئله پیوستن به fatf نیز باید تکلیفش نهایی شود، در صورتی که ما با طرف‌های برجامی و آمریکا برای لغو تحریم‌ها و احیای برجام به توافق برسیم و تحریم‌ها لغو شود. اما در صورتی که به fatf نپیوندیم، نمی‌توانیم نقل و انتقالات مالی خود را انجام دهیم و عملاً به مانند این است که تحریم‌ها لغو نشده است.
بنابراین در صورتیکه این تصمیم در داخل گرفته شده که برجام زنده شود، در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز fatf باید به تصویب برسد تا کار کامل شود و ما بتوانیم از موارد مواهب رفع تحریم‌ها به صورت کامل استفاده کنیم.