دختران پادشاه عربستان اسیر در چنگ پدرشان!

به گزارش وقت صبح به نقل از فرارو، او برنده بیش از بیست جایزه رسانه ملی و بین المللی شده و تحقیقات تیم تحت هدایت‌اش در مورد ترورهای حکومت روسیه در غرب به عنوان نامزد نهایی جایزه پولیتزر در سال ۲۰۱۸ میلادی معرفی شد.

بلیک پیش از این دستیار سردبیر ساندی تایمز بود جایی که کار تحقیقی‌اش درباره فساد در فیفا در سقوط «سپ بلاتر» از جایگاه در آن نهاد تاثیرگذار بود.

کتاب او با عنوان «بازی کثیف، نقشه قطری برای خرید جام جهانی» با ترجمه «مهدی جوانی» توسط نشر گلگشت به زبان فارسی ترجمه شده است.

به نقل از نیویورکر، «عبدالله بن عبدالعزیز آل سعود» که از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ پادشاه عربستان سعودی بود و به طور گسترده به عنوان یک پادشاه مترقی مورد استقبال قرار گرفت.

او مجموعه‌ای از ابتکارعمل‌ها در مورد حقوق زنان را عملی کرد از جمله باز کردن عرصه برای اشتغال زنان، افتتاح اولین دانشگاه مختلط در کشور و انتصاب یک وزیر زن در دولت.

محدودیت زنان

در آن زمان زنان سعودی هنوز نمی‌توانستند رانندگی کنند و قانون الزام قیمومیت و همراهی مردان با زنان ادامه داشت.

با این وجود، اصلاحات محتاطانه عبدالله از سوی رهبران غربی مورد تحسین قرار گرفت. زمانی که او در سال ۲۰۱۵ میلادی در حدود نود سالگی درگذشت. «جان کری» از وی تحت عنوان «مردی خردمند و دارای بینش» یاد کرد و «کریستین لاگارد» رئیس وقت صندوق بین المللی پول او را «حامی قوی زنان» توصیف کرده بود.

با این وجود، در چندین روایت از میراث عبدالله برای چهار دختر زندانی‌اش یاد شده است.

به گفته چندین نفر که از طریق تلفن همراه با آنان در ارتباط بودند شاهدخت‌ها به نام‌های سحر، مها، هاله و جواهر در زمان مرگ پدرشان نزدیک به پانزده سال در اسارت بودند.

ظاهرا آنان بلافاصله پس از این که مادرشان یکی از همسران پادشاه برای فرار از کنترل او به لندن گریخت زندانی شده بودند.

آنان در محوطه کاخ در جده در ساختمان‌های به شدت محافظت شده و رو به دریای سرخ نگهداری می‌شوند.

جایی که گفته می‌شود از دسترسی به دارو، غذای کافی و مراقبت پزشکی محروم شده اند.

خبر حبس شدن آنان در سال ۲۰۱۴ زمانی که سحر و جواهر با خبرنگاران تماس گرفتند منتشر شد.

با این وجود، رهبران جهان به این موضوع توجهی نکردند و شاهدخت‌ها در داخل کاخ گرفتار باقی ماندند.

سرکوب وحشیانه زنان

ملک عبدالله تنها حاکم خلیج فارس نیست که متهم به سرکوب وحشیانه زنان خانواده‌اش شده است.

در ماه مه سال جاری همین نشریه (نیویورکر) گزارش داد. که شیخ «محمد بن راشد آل مکتوم» امیر دبی و نخست وزیر امارات متحده عربی دختران‌اش شمسا و لطیفه را پس از تلاش برای فرار از کنترل وی سال‌ها تحت شکنجه و زندان قرار داد.

آن دو خواهر از گوشی‌های تلفن همراه به صورت مخفیانه برای خبر دادن از اسارت‌شان استفاده کردند.

آنان نیز دریافتند که درخواست کمک‌شان از سوی جامعه بین المللی در سطح گسترده‌ای نادیده گرفته شد. شیخ محمد بدرفتاری با دختران‌اش را انکار کرد.

حاکمان عربستان سعودی و امارات در ظاهر برابری جنسیتی را در مرکز برنامه‌های خود برای تنوع بخشیدن به اقتصاد و انباشت قدرت جهانی قرار داده‌اند:

ورود زنان به نیروی کار، انتصاب زنان در پست‌های کلیدی وزارتی و گماشتن زنان در منصب سفیر.

چنین اقداماتی به طور گسترده توسط دولت‌های غربی که مشتاق حفظ روابط با آن دو کشور صادرکننده بزرگ نفت جهان هستند با استقبال مواجه شده. اما بسیاری از کارشناسان آن را ناکافی می‌دانند.

زنان در هر دو کشور تحت یک سیستم سخت گیرانه قیمومیت مردانه زندگی می‌کنند. که طبق آن افرادی که از خط و خطوط سنتی مردسالار خارج می‌شوند به شدت مجازات خواهند شد.

قدرت مطلق مردان

اطاعت در میان زنان در محافل سلطنتی برای قدرت مطلق مردان امری حیاتی است.

«محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی که پس از مرگ عبدالله به حاکم واقعی تبدیل شد. اصلاحات حقوق زنان را به عنوان بخشی از برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ خود برای مدرنیزاسیون اقتصاد عربستان انجام داده است.

او هم چنین اعضای خانواده سلطنتی را که تهدیدی برای اقتدار او محسوب می‌شدند بازداشت کرده است.

حقوق زنان برای کسانی است که روایت دولت را پذیرفته اند، اما زنانی که آن را به چالش می‌کشند محبوس می‌شوند.

«علی الاحمد» یک محقق سعودی مخالف حکومت سعودی در واشنگتن می‌گوید در حدود سال ۲۰۱۳ میلادی از طریق یک پیام ناشناس در توئیتر از چهار شاخدخت زندانی اطلاع پیدا کرده بود.

او می‌گوید نویسنده پیام گفته بود که ارتباط نزدیکی با ملک عبدالله دارد و او را «شخصی شرور» توصیف کرده بود.

هنگامی که آنان پیام‌هایی را رد و بدل می‌کردند او در نهایت خود را «سحر» معرفی کرد و گفت که یکی از شاهدخت‌های زندانی است.

آنان به تماس از طریق اسکایپ ادامه دادند و سحر به صورت محرمانه به او درباره خود و خانواده‌اش گفت.

زنان و فرزندان بی‌شمار

پادشاه اسبق عربستان سعودی در طول عمر طولانی‌اش سی و پنج فرزند با تعداد زیادی همسر داشت.

مادر سحر «الانود الفایز» یک نجیب زاده اردنی الاصل بود که در پانزده سالگی با پادشاه در زمانی که او پنجاه‌ساله بود ازدواج کرد.

الفایز و دختران‌اش برای مدتی از آزادی نسبی برخوردار بودند و به سفرهای اروپایی و اسکی در کوه‌های آلپ می‌رفتند. اما روابط او با پادشاه زمانی که فایز به دلیل نداشتن فرزند پسر برای خاندان سلطنتی مورد سرزنش قرار گرفت تیره و تار شد.

فایز پس از رسیدن دختران‌اش به سن بلوغ به لندن گریخت. فایز امیدوار بود که دختران‌اش نیز بتوانند به او بپیوندند.

در عوض، آنان در کاخ حبس شدند که ظاهرا اقدامی تلافی جویانه از سوی پادشاه وقت برای فرار مادرشان به اروپا بود.

سحر پیش از محبوس شدن یک اسکی باز و غواص ماهر بود. او مسلط به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی بود. او هم چنین یک نقاش و مجسمه ساز مشتاق بود و تصاویری از آثار هنری‌اش را برای الاحمد ارسال کرد.

در یکی از آثار او پرنده کوچکی در یک قفس به شکلی استادانه به تصویر کشیده شده است پرنده‌ای که سرش در یک کیسه پلاستیکی محصور شده است. او هم چنین عکس‌هایی از محل زندگی‌اش فرستاد.

سحر گفته بود که در همان ساختمان جواهر خواهر کوچک ترش حبس شده است.

آن دو گوشی تلفن همراهی به دست آورده بودند که می‌توانستند از طریق آن با مادرشان صحبت کنند، اما ارتباط‌شان با م‌ها و هاله خواهران دیگرشان که در اتاق‌هایی جداگانه نگهداری می‌شدند را از دست داده بودند.

الاحمد با فایز مادر شاهدخت‌ها تماس گرفت تا درباره علنی کردن وضعیت بد دختران‌اش با او مشورت کرده و شکایتی را به سازمان ملل متحد ارائه کند.

آزار و شکنجه

او می‌گوید فایز نوشته بود: «دختران من توسط آنان به هر وسیله ممکن تحت آزار و اذیت قرار گرفته اند». وی گفته بود که هاله به شدت بی‌اشت‌ها بوده و از مراقبت‌های پزشکی محروم شد.

او هم چنین گفته بود آب دریا در نزدیک محل نگهداری دختران‌اش عمدا با زباله و فاضلاب آلوده شده است.

فایز از سازمان ملل خواست تا در این باره مداخله کند.

با این وجود، او هیچ پاسخی دریافت نکرد و پس از آن با «فاطمه منجی» روزنامه نگار برجسته در کانال خبری ۴ بریتانیا مصاحبه کرد. و زندانی شدن دختران‌اش را اعلام کرد.

او گفت: «آنان در حال از دست دادن جان‌شان هستند». سحر با ارسال عکس و فیلم‌هایی از محل زندگی خود برای کانال ۴ بریتانیا گفته بود:

«ما کم کم محو شدن یکدیگر را تماشا می‌کنیم».

سفارت عربستان سعودی در لندن در آن زمان اعلام کرد که وضعیت شاهدخت‌ها یک «موضوع خصوصی» است.

دو هفته و نیم پس از پخش مصاحبه با فایز در مارس ۲۰۱۴ میلادی خواهران زندانی از طریق تماس تصویری با منجی صحبت کردند.

سحر در حالی که کنار جواهر نشسته بود با چهره‌ای رنگ پریده و لاغر با روسری‌ای سبز بر سر گفت: «ما گروگان هستیم. پدر ما پادشاه کشور مسئول این شرایط است».

سحر گفت آنان از پیامدهای احتمالی صحبت کردن‌شان با رسانه‌ها آگاه هستند، اما دیگر نمی‌توانستند حبس خود را در سکوت تحمل کنند. او گفته بود:

«وضعیتی وحشتناک است. منزوی شده‌ایم و احساس تنهایی می‌کنیم. از نظر روانی عذاب‌آور است».

سفر اوباما

این مصاحبه در همان روز پخش شد که باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا برای یک شام خصوصی با ملک عبدالله به ریاض سفر کرد.

جواهر گفته بود: «او باید از ملاقات با چنین رهبری شرم کند که چهار زن بالغ را فقط به این دلیل که خودش می‌خواهد در زندان نگه داشته است به خصوص آن که آنان (امریکایی ها) از حقوق بشر نیز صحبت می‌کنند».

با این وجود، این دیدار صورت گرفت و کاخ سفید از «روابط قوی» بین دو کشور استقبال کرد.

خواهران زندانی بعد از آن گزارش دادند که به آنان غذا داده نمی‌شود. با این وجود، آنان توانستند گوشی‌های تلفن‌های خود را نگه دارند و به مصاحبه ادامه دادند.

آنان گفتند برق محل زندگی‌شان به طور تصادفی و گاهی چندین روز قطع می‌شود و اتاق‌شان مملو از حشرات و جانوران جونده بوده است.

تهدیدها

سحر گفته بود مردانی وارد می‌شدند و آنان را با چوب کتک می‌زدند. سحر می‌گویند دائما از سوی پدرش تهدید می‌شد و پدرش به او گفته بود که مرگ‌اش تنها راه نجات اوست.

در ماه مه دو گزارشگر ویژه از دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل در نهایت به دولت عربستان نامه نوشتند. و خاطرنشان ساختند که ظاهرا حداقل دو شاهدخت زندانی از گرسنگی رنج می‌برند.

آنان نوشته بودند: «ما نسبت به اتهامات بدرفتاری، سوء استفاده و بی‌توجهی شدید ابراز نگرانی می‌کنیم».

دولت سعودی پاسخی نداد و فایز حضور منظم اعتراضی در مقابل ساختمان سفارت عربستان سعودی در لندن را آغاز کرد. اما توجه چندانی از سوی رسانه‌ها به این اعتراض جلب نشد.

حاد شدن شرایط

الاحمد می‌گوید وضعیت شاهدخت‌ها در ماه‌های پیش از مرگ پدرشان به طور فزاینده‌ای بدتر شده بود. او عکسی را نشان داد که آنان با قلاب مسی مجبور بودند برای تغذیه خود و سگ‌شان از آب دریا ماهی و خرچنگ بگیرند.

وی می‌گوید سگ‌شان در نهایت از گرسنگی جان‌اش را از دست داد.

الاحمد می‌گوید سحر می‌دانست که پدرش به پایان عمرش نزدیک می‌شود. و می‌ترسید که او و خواهران‌اش به دست یک حاکم جدید دچار چه سرنوشتی خواهند شد.

الاحمد می‌گوید: «پدرش به او گفت:» بعد از مرگ من تو تنها هستی و اوضاع برایت بدتر خواهد شد".

پس از انتشار خبر مرگ پادشاه در ژانویه ۲۰۱۵ میلادی الاحمد پیام‌هایی را برای سحر ارسال کرد، اما او پاسخی نداد.

فایز نیز پاسخی نداد و اعتراض مقابل سفارت در لندن را پایان داد و حساب‌اش در توئیتر دیگر وجود ندارد.

چند نفری که در طول دوران زندان با سحر و جواهر در تماس بودند به من گفتند که از زمان پادشاهی ملک سلمان دیگر نتوانسته‌اند با هیچ یک از شاخدهت‌ها در تماس باشند.

روزنامه نگار روزنامه اسپانیایی «ال پائیس» می‌گوید: «گویی زمین آنان را بلعیده است».

سرنوشت نامعلوم

برخی ناظران حدس زدند که این زنان ممکن است با دولت ملک سلمان معامله کرده و در ازای آزادی خود سکوت کرده باشند.

در ماه آوریل من به دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل نامه نوشتم. تا بپرسم مقام‌های آن نهاد چه اقداماتی را برای پیگیری پرونده شاهزاده خانم‌ها از زمان انتشار بیانیه‌شان خطاب به دولت عربستان سعودی در سال ۲۰۱۴ انجام داده اند.

آن نهاد پاسخ داد که از صلاحیت قانونی و اختیارات لازم برای تحقیق در این باره برخوردار نیست. و صرفا می‌تواند در مورد موارد ادعاهای مطرح شده درباره سوء استفاده و سوء رفتار با افراد از طریق کسب «اطلاعات و توضیحات از طرفین ذینفع» کار جستجو را انجام دهد.

دولت عربستان سعودی از پاسخگویی به تحقیقات مکرر خودداری ورزید. متاسفانه به نظر می‌رسد سازمان ملل متحد که نماینده دولت‌ها و نه ملت هاست در این باره هیچ گونه پاسخگویی‌ای انجام نمی‌دهد.