باشگاه تراکتور، به عنوان یکی از تیم‌های واگذار شده به بخش خصوصی در فوتبال ایران، تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد را در این مسیر پر فراز و نشیب از سر گذرانده است. واگذاری مالکیت این باشگاه به محمدرضا زنوزی، اگرچه در ابتدا با چالش‌هایی نظیر تغییرات مکرر مدیریتی و فنی، استفاده از مدیران و مشاوران اشتباهی، هزینه‌های نامتعارف و نوسان در نتایج همراه بود، اما در نهایت منجر به شکل‌گیری الگویی قابل تامل برای سایر باشگاه‌های ایرانی شد.
درس‌های خصوصی‌سازی؛ انتخاب مدیر درست، کلید موفقیت
زنوزی، با آزمون و خطا‌های متعدد، اشتباهات فراوانی را در ابتدای مسیر مرتکب شد. او تقریباً همیشه با مدیران خود درگیر بود و حتی با مربیانش، اما به مرور زمان و با کسب تجربه، توانست ساختاری منسجم‌تر و رویکردی اقتصادی صحیح‌تر را در باشگاه پیاده‌سازی کند. تراکتورِ امروز، با تکیه بر جذب بازیکنان با کیفیت و کادر فنی کارآمد، و دوری از جنگ‌های متعارف بین مربی و مدیران بر سر جذب بازیکن، به یکی از مدعیان اصلی قهرمانی در فوتبال ایران بدل شده است. تجربه تراکتور نشان می‌دهد که خصوصی‌سازی، مسیری یک‌طرفه و بدون چالش نیست. موفقیت در این راه، مستلزم درک صحیح از اقتضائات مدیریت خصوصی، صبر و حوصله در مواجهه با مشکلات و اتخاذ تصمیمات استراتژیک بلندمدت است. درس مهمی که از تجربه تراکتور می‌توان گرفت این است که اشتباهات و آزمون و خطا‌ها بخشی اجتناب‌ناپذیر از فرایند خصوصی‌سازی هستند، اما با درس گرفتن از این تجربیات، می‌توان یک باشگاه را به وضعیت باثبات و موفقیت رساند. در همین راستا، عملکرد دراگان اسکوچیچ، سرمربی تیم تراکتور، نیز قابل توجه است. او با درک صحیح از شرایط باشگاه و با تکیه بر دانش فنی و تجربه خود، توانسته است تیمی منسجم و قدرتمند را روانه مسابقات کند.
چشم‌انداز آینده؛ لزوم توجه به اقتصاد پایدار فوتبال
با این حال، خصوصی‌سازی در فوتبال ایران همچنان با موانعی نظیر نبود شفافیت مالی، عدم وجود سازوکار‌های نظارتی قوی و چالش‌های مربوط به مالکیت و بدهی‌های انباشته دست و پنجه نرم می‌کند. عبور موفقیت‌آمیز از این مرحله گذار، نیازمند تدوین قوانین و مقررات کارآمد، حمایت از سرمایه‌گذاران واقعی و توجه به منافع بلندمدت فوتبال کشور است. تجربه تراکتور، با تمام فراز و نشیب‌هایش، می‌تواند نقشه راهی برای سایر باشگاه‌ها در این مسیر دشوار باشد البته به شرط آنکه از حق پخش تلویزیونی و کپی رایت سهل‌انگارانه عبور نکنیم و به باشگاه‌ها اجازه درآمدزایی بلندمدت و مشخص بدهیم.
منبع: فرهیختگان
